این که به دنبال اطلاعات یا داده‌هایی بگردیم که منجر به پشتیبانی از نتیجه مورد نظرمان بشود امری طبیعیست. با این حال، وقتی این کار را انجام می‌دهیم، قربانی «سوگیری تأییدی» می‌شویم. این وضعیت با عنوان جهت گیری یک جانبه نیز شناخته‌شده است.
در این مقاله خواهیم فهمید که سوگیری تاییدی چیست؛ چرا داشتن دانش لازم امری ضروری برای همه شرط بندان ورزشی است؛ و این که چگونه این دانش را به احتمال برد بالا برای خود تبدیل کنیم. پس همراه ادامه این مطلب جذاب و کاربردی همراه ما باشید.
سوگیری تأییدی دقیقاً چیست؟
هنگامی که اطلاعاتی را در راستای تایید باورها و پیش بینی‌هایمان جستجو، تفسیر و حمایت می‌کنیم، قربانی سوگیری تأییدی هستیم. به گفته روانشناسان، تأثیر سوگیری تأییدی و این نوع از تعصب زمانی بسیار قوی‌تر می‌شود که شامل مسائل احساسی و باورهای مستحکم شده‌باشد.
چنین رویکردی باعث می‌شود که ما نسبت به باورهای خود بیش از حد اطمینان داشته باشیم. این رویکرد حتی در صورت مواجهه با شواهد مخالف، باورهای ما را تقویت می‌کند. چنین وضعیتی به راحتی می‌تواند فرآیند تصمیم گیری را تحت الشعاع قرار داده و ما را وادار به انجام رفتارهای غیرمنطقی کند.
افراد معمولاً این نوع از تعصب را زمانی نشان می‌دهند که به طور انتخابی و یک طرفه به جستجوی اطلاعات می‌پردازند. آنها قصد دارند آن چه را که خودشان فکر می‌کنند درست است انتخاب کنند.
هنگام تجزیه و تحلیل اطلاعات در مورد یک موضوع خاص، سوگیری تأییدی سر و کله خود را نشان می‌دهد. اگر اطلاعات یکسانی به دو نفر داده شود، نحوه توضیح و تفسیر آنها اغلب بسیار متفاوت با هم است. باورهای قبلی ما در چگونگی درکمان از اطلاعات جدید نقشی اساسی دارند.
مجموعه‌ای از آزمایش‌ها در دهه ۱۹۶۰، به‌ویژه آزمون کشف قانون ویسون (Wason)، به طور قطعی تأثیرات سوگیری تأییدی را ثابت کرده‌اند.
در ابتدا، روانشناسان معتقد بودند که سوگیری تأییدی فقط در افرادی اعمال می‌شود که به دنبال اطلاعاتی هستند که باورهایشان را تأیید کند. در دهه ۱۹۸۰، روانشناسان، تعریف مدرنی از سوگیری تاییدی را ارائه کردند. این تعریف جدید افرادی که علیرغم ارائه شواهد بسیار زیاد، از کنار گذاشتن اعتقادات خود سرباز می‌زنند را نیز شامل می‌شود.
سوگیری تأییدی چگونه بر ما تأثیر می‌گذارد؟
همه ما انسان هستیم و این در طبیعت ماست که به دنبال الگوهای آشنا در رویدادها بگردیم. این که بخواهیم از چنین الگوهایی برای پیش بینی آینده استفاده کنیم نیز امری طبیعیست. سوگیری تاییدی ما را در برابر تغییر، سرسخت و مقاوم می‌کند.
سال باورنکردنی بازیکن فوتبال آمریکایی، تیم تبو را به خاطر بیاورید. عملکرد ماورایی او به یکباره برای بسیاری از مردم عادی شد؛ به ویژه به این دلیل که بسیاری از مردم به داستان او پر و بالی غیر عادی می‌دادند. این داستان به قدری عالی بود که هیچکس نمی‌خواست شکست او را ببیند.
با این حال، شواهد زیادی مبنی بر این وجود داشت که تبو دیگر بعید بود موفقیت خود را تکرار کند. زمانی که او بارها و بارها دچار تزلزل شد، هواداران و مدیران به او فرصتی دوباره دادند. مقصر چنین رویکردی در این افراد سوگیری تاییدی بود. این افراد نمی‌خواستند فصل باورنکردنی و اتفاقی تبو را به عنوان فرصتی دور از ذهن ببینند. آنها از این وضعیت به عنوان یک داستان موفقیت آمیز یاد کرده و از تغییر باورهای خود خودداری می‌کردند.
مثال‌ها و مطالعات سوگیری تأییدی در زندگی واقعی
نمونه‌های زیادی از سوگیری تأییدی وجود دارند که توسط مطالعات و آزمایش‌های روان‌شناختی مشاهده و تأیید شده‌است. مطالعه‌ای توسط پارک و همکاران در سال ۲۰۱۰ نشان داد که وقتی سرمایه گذاران در حال تحقیق در مورد اطلاعات سهام مورد علاقه خود هستند، تنها به دنبال اطلاعاتی می‌گردند که باورها و نظرات آنها را در مورد سهام مورد نظر تأیید کند. تغییر دادن نظرات اولیه در این سرمایه گذاران حتی با وجود شواهد متناقض امری بسیار دشوار بود.
علاوه بر این، پارک و همکارانش دریافتند سرمایه‌گذارانی که بالاترین درجه از تعصب و جهت گیری را نشان داده‌اند، در نهایت کمترین میزان درآمد را به دست آورده‌اند.
نمونه‌های کلاسیک از سوگیری تاییدی
در اینجا چند نمونه کلاسیک از سوگیری تاییدی برای شما آورده‌شده است:
شما از طرفداران سرسخت نیوانگلند پاتریوتز هستید و معتقدید که امسال هیچ چیز نمی‌تواند مانع آنها شود. با این حال، تام بردی در فینال دست خود را زخمی می‌کند. به جای این که در انتخاب تیم سوپربول خود تجدید نظر کنید، دلایلی را پیدا می‌کنید که چرا پاتریوت‌ها بر مصدومیت بردی هم غلبه خواهند کرد. شما با این کار قدرت حریف را کاهش می‌دهید. شما تصمیم خود را گرفته‌اید، پاتریوت‌ها بدون شک از نگاه شما برنده مسابقات خواهد شد.
نمونه بارز دیگری از سوگیری تاییدی در مطب پزشک اتفاق می‌افتد. وقتی پزشکان احساس کنند که یک بیمار به بیماری خاصی مبتلا است، اغلب سؤالاتی را مطرح کرده و به دنبال شواهدی می‌گردند که فرضیه اولیه آنها را تأیید کند.
در بیشتر مواقع، روندها و حقایق متعددی وجود دارند که به جوانب مختلف یک موضوع یا مشکل اشاره می‌کنند. به طور طبیعی و به احتمال زیاد ما به سمت اطلاعاتی می‌رویم که پیش فرض‌هایمان را تأیید کنند.
سوگیری تاییدی و شرط بندی ورزشی
Confirmation Bias یا همان سوگیری تاییدی و تعصب می‌تواند نقش بزرگی در شرط بندی‌های ورزشی بازی کند. سوگیری تاییدی را قطعا می‌توان در مورد رویدادهایی در زندگی ما که از ارزش بالایی برخوردار هستند (مانند شرط بندی ورزشی) اعمال کرد.
وقتی نوبت به شرط بندی در ورزش می‌رسد، گیر کردن در میانه راه امری معمول است. شرط بندان غالبا به استفاده از یک استراتژی خاص و ناکافی عادت می‌کنند. گرایش طبیعی ما این است که به جای استفاده از ابزارها و منابع موجود، تا حد ممکن به سمت استفاده محدود از تکنیک‌ها و استراتژی‌های همیشگیمان در شرط بندی کشیده شویم.
این وضعیت اغلب پس از یک رشته شرط‌بندی موفق اتفاق می‌افتد. ما معمولا تصمیم می‌گیریم تا استراتژی‌هایی را که در گذشته مؤثر بوده‌اند استفاده کنیم؛ حتی اگر از آن زمان دیگر تاثیر گذاری خود را متوقف کرده باشند.
علیرغم این واقعیت که ممکن است ما در طول یک شرط بندی خوش شانس بوده باشیم، باز هم اغلب اطلاعاتی را جستجو می‌کنیم که از استفاده مکرر از همان استراتژی معیوب پشتیبانی کنند.
همین موضوع را می‌توان در مورد شکست‌های پیاپی نیز به کار برد؛ فضایی که ما از هر استراتژی یا روش تحلیلی که زمانی برایمان کاربرد داشت با عنوان نفرین‌شده یاد می‌کنیم. نفرین‌شده شمردن این رویکردها بدترین استراتژی ممکن است.
چگونه از سوگیری تأییدی پیشی بگیریم؟
بهترین ابزار برای شکست‌دادن رویکرد سوگیری تاییدی این است که شرط بندان به بزرگترین منتقدان خودشان تبدیل بشوند. در هر دو صورت برد و باخت، شرط بند باید همیشه نقشی مخالف را برای خود بازی کنند. وی باید اطلاعات جدید را با ذهنی باز بررسی کند.
غرق شدن شدن در یک استراتژی یا روش تجزیه و تحلیل خاص هرگز در شرط بندی ورزشی سازنده نیست. بهترین برنده‌ها می‌دانند برای ماندن در اوج، لازم است در مورد این که چه چیزی برای شما کار می‌کند و چه چیزی به دردتان نمی‌خورد با خودتان صادق باشید. سیال باشید و تا جایی که می‌توانید تعصبات خود را کنار بگذارید.
توصیه ما این است که با دوستان خود در مورد شرط بندی ورزشی مشورت کنید. تا جایی که می‌توانید در انجمن‌های آنلاین مطالعه و بررسی کنید. ثابت شده است که اگر بتوانیم با هم رده‌های خود درگیر‌شده و خود انتقادی را پیش بگیریم، به میزان قابل توجهی کمتر مستعد سوگیری تاییدی خواهیم بود.
سوالاتی که در شرط بندی ورزشی باید از خود بپرسید
سه سوال ساده وجود دارد که شرط بندان ورزشی باید از خود بپرسند تا از سوگیری تاییدی جلوگیری کنند:
- من به طور خودکار با چه اطلاعاتی اعلام موافقت می‌کنم؟
- واکنش من به اطلاعاتی که با آن موافق یا مخالف بودم چگونه بود؟ چرا؟
- چه اطلاعاتی را برای نادیده‌گرفتن انتخاب کردم و به چه اطلاعاتی بیشتر توجه کردم؟
پرسیدن این سوالات و گوش دادن به پاسخ‌هایتان کمک زیادی به جلوگیری از آسیب‌های سوگیری تاییدی و جانبداری خواهند کرد.
امیدواریم توانسته باشیم با دیدگاه‌های روانشناسی، خوانندگان خود را به تمام ابزارهایی که برای بهبود استراتژی‌های شرط بندی خود نیاز دارند مجهز کنیم. دیگر می‌توانید با اطمینان خاطر شروع به شرط بندی کنید!
